Северна Македонија не може да обвинува институциите на Црна Гора, бидејќи на поранешниот премиер на оваа земја, Никола Груевски му едозволено да помине и да избега во Унгарија, бидејќи тој беше во тој момент за други земји беше слободен човек, вели претседател на Македонската Собранието Талат Џафери во интервју за црногорски „Вијести“.
Џафери изјави дека клучот за големи чекори кон Европската унија (ЕУ) и НАТО што е Северна Македонија ги направи во последно време е промена на власта и во решавање на проблеми влезе храбро и смело . Тој рече дека во Северна Македонија не се чувствуваат под притисок на Русија, бидејќи на одредени членство во НАТО, бидејќи, како што вели, тоа е сигурно случај. “Не постои таков притисок и не имаат такво чувство дека некои притисок, бидејќи овој процес е завршен, патот е отворен и бесмислено е да се зборува повеќе за притисок”, рече Џафери.
Како го коментирате фактот дека Никола Груевски во Унгарија, каде што избегал да издржи затворска казна, избегал низ Црна Гора? Дали мислите дека црногорските власти се обидуваа да го спречат, дури и кога во тоа време не му бил издаден налог?
Ниту една власт орган не може да се обвинува во смисла на спречување на бегството на Никола Груевски. Во формална смисла, тој бил слободна личност кога станува збор за другите држави. Одговорноста на Црна Гора не може да се бара, бидејќи овде премина како и секој друг граѓанин, не можеме да ги обвинуваме властите и институциите на Црна Гора или која било друга земја.Самиот Груевски и партијата што ја водеше ги оштети. Македонија наскоро сигурно ќе стане членка на НАТО.
Во случајот на Црна Гора, пред да се приклучи на тој сојуз, притисокот на Русија беше против да се спротивстави на членството. Дали е тоа случај и со Македонија, дали се чувствува ваков впечаток во вашата земја?
Ние не се чувствуваат притисок од страна, имајќи предвид дека постапката е во врска со исполнувањето на предусловите за влез во НАТО е надминато преку уставни промени и потпишувањето на ратификација од страна на Грција практично го отвори патот за процесот на ратификација во земјите-членки. По тој повод, јас сум тука денес, Црна Гора ќе биде шестата земја да го ратификува протоколот, имајќи предвид дека во хрватскиот парламент денеска го ратификуваше првата точка на дневниот ред. Во зависност од земја до земја, постапките се различни и времетраењето на процесот на ратификација е различно. Се надеваме дека ова ќе биде завршено до крајот на годината и дека овој процес ќе биде заокружен на самитот на НАТО во Лондон. Нема таков притисок и нема такво чувство дека некои притисок, бидејќи овој процес е завршен, патот е отворен и бесмислено е да се зборува повеќе за притисок.
Колку граѓани во вашата земја е тешко да навикнат на новото име на државата? Колку името Северна Македонија го добива во општеството?
Името се користи речиси две недели, не може да се каже дека е лесно е помирувањето со новото име. Луѓето сигурно разбираат дека ова е потреба. Исто така, ќе има отпор кон ова, време и за луѓето и институциите да се навикнат на новото име.
Груевски не сакаше да ги реши проблемите со Бугарија и Грција
Веќе долго време сте биле на власт и коалиција со ВМРО-ДПМНЕ, а потоа, да речете, ја смените страницата и да станете главен фактор во формирањето на ново мнозинство. Зошто одлучивте да се преместите од една коалиција во друга?
Кога се трансформиравме од Ослободителната народна армија (ОНА) во политичка партија во 2002 година, нашите основни програмски заложби беа процесите на интеграција, како на внатрешен, така и на надворешен план. Работевме напорно за да го постигнеме тоа.
Кога формиравме коалиција со ВМРО-ДПМНЕ во 2008 година, тие ветуваа дека овој процес ќе продолжи. Кога не добивме членство во НАТО, постоеше разочарување во институциите и заостанување во интеграцијата. ВМРО ДПМНЕ не сакаше да ги реши проблемите со Бугарија или Грција, и ова беше проблем. На изборите во 2016 година, по големата криза на прислушување, коалицијата на ВМРО-ДПМНЕ освои 51 место, а коалицијата СДСМ освои 49 места. ДУИ, на која и припаѓам, доби 10 мандати и ние бевме клучна политичка сила која одлучи во која насока ќе оди понатаму. Според Уставот, првиот мандат беше на Никола Груевски пред коалицијата која освои најголем број места. Во уставниот период, не можевме да се согласиме околу програмските прашања и стратешките определби.
ВМРО ДПМНЕ не го прифати дека смело влезе во процес на преговори и тоа е една од причините зошто ние формиравме коалиција. СДСМ се согласи дека процесот на преговори треба да е побрз. Бидејќи тоа е во интерес на Албанците што ги претставуваме, решивме да одиме во коалиција со СДСМ, по што се придружија и други албански партии, и дојдовме до 67 места, од кои 62 се директно вклучени во владејачкото мнозинство, а пет ни дадоа поддршка во преговорите и излегување од ситуацијата во која што бевме.