САД и западните сојузници во многу наврати покажале дека одлуките за иднината на Украина се во рацете на Украина и нејзините институции. Уште повеќе, многупати е повторена изреката „ништо за и околу Украина без Украина“ и тоа дури и од претседателот Џо Бајден. Ваквото однесување на САД покажува дека Украина не е „топовско месо“
Фејсбук постот на страницата Кратко и јасно е објавен со цитат, со потпис од Глобал тајмс и со карикатура што ја отсликува содржината на текстот.
Во постот се вели:
САД ја гледаат Украина не како сојузник на НАТО, туку како топовско месо или пион што треба да се експлоатира. Целта на САД е да ја исцрпат Русија преку војна со Украина. Се додека не се постигне оваа цел, кризата ќе продолжи и Вашингтон нема да престане да го користи Киев. за свои цели – Глобал тајмс
Пребарувањето на интерент покажа дека постот е извртен, т.е. како таков не одговара прецизно на содржината од каде се тврди дека е преземен, т.е. од кинескиот таблоид Глобал тајмс.
Имено, оригиналот е објавен на 02.10 2022 на Глобал тајмс во рубриката „мислења“, односно редакциски коментар на таблодиот. Од споредбата на содржината објавена на постот на Кратко и јасно со насловот и текстот внатре во редакцискиот коментар на Глобал тајмс, произлегува дека прецизно е пренесен само првиот дел од реченицата цитирана во Кратко и јасно, т.е делот што е, всушност, наслов на текстот во таблоидот: „САД ја гледаат Украина не како сојузник на НАТО, туку како топовско месо“ (US doesn’t see Ukraine as NATO ally, but as de facto cannon fodder). Во другиот дел од текстот има параграф што е сличен на насловот, но не е баш цитатот што се наведува во Кратко и јасно. Имено во третиот параграф од текстот, може да се најде ова мислење на Глобал тајмс:
Вредноста на Украина како пион сè уште не е целосно искористена од САД. Пред Русија да биде исцрпена од војната, САД нема да имаат интерес да ја прекинат кризата или да престанат да ја користат Украина.
Но, како се нашол ваков цитат на ФБ страницата што ја рецензираме?
По објавувањето на текстот во Глобал тајмс, тој е цитиран во руски и кинески медиуми. На 4 октомври коментарот е пренесен на руската веб-страница Ино тв, на 7 октомври редакцискиот коментар е реобјавен на официјалниот медиум на Кинеската армија (China military). Истиот ден, постот е објавен и на рускиот интернет медиум „Соловјев во живо“, на каналот на Телеграм, каде што има над 1,3 милиони претплатници и е пренесен и на мрежата В контакте. Станува збор за контактна емисија во живо што ја продуцира еден од најпознатите руски радио, телевизиски и онлајн новинари Владимир Соловјев, кого украинските медиуми, но и многу други го нарекуваат пропагандист, поради блискоста со Владимир Путин.
И на двата канала на социјалните мрежи Телеграм и В контакте, текстот што е пренесен од Глобал тајмс, е идентичен со постот што го рецензираме на Кратко и јасно.
Тоа би бил накратко патот што може да се идентификува со претрага на интернет на постот што го рецензираме. Но, навлегувајќи подлабоко во содржината, се гледа дека тој е надвор од контекст, дека освен дел од постот што одговара на вистинскиот наслов, другата содржина на Глобал тајмс се занимава со сосема друго прашање.
Имено, редакцискиот коментар во Глобал тајмс се занимава со изјавата на американски високи функционери, кои на новинарско прашање за тоа дали Украина има шанса да добие членство во НАТО по брза процедура, одговараат дека тоа е преурането и дека е малку веројатно. Притоа во коментарот се споредуваат и други изјави на американскиот претседател Џо Бајден и на украинскот претседател Володимир Зеленски, по што се заклучува дека шансата на Украина за во НАТО е многу далечна, па и малку веројатна по завршувањето на војната.
Вака пренесениот текст во една реченица со цитат, како што тоа е направено во постот што го рецензираме, упатува дека целта на текстот е само судбината на украинските граѓани, кои се користеле како „топовско месо“. Всушност, тоа е само повторување на рускиот дезинформациски наратив дека Украина користена од Западот како посредник (прокси) за да се војува со Русија.
Но, дали е ова точно? Дали навистина „САД ја гледаат Украина (…) како топовско месо“? Ова да беше точно, САД и западните сојузници немаше да ѝ доделат на Украина оружје за својата одбрана во вредност од милијарди долари, финансиски средства за да може да ги продолжи воените операции, како и одложување на доспeаните долгови и кредити. Ако некој некого смета за „топовско месо“, сигурно нема да троши на него толкави средства и поддршка, зашто топовското месо многу брзо го сменува од бојното поле и станува губитник. Но, од друга страна, состојбата на теренот е сосема поинаква. Оружените сили на Украина минатиот месец во контраофанзива во областа Харков повратија територија во големина од 6.000 километри квадратни, а во Херсонската област, целиот дел на север од реката Днипро заедно со регионалниот центар Херсон се пред враќање од руската окупација на страна на Украина после неколкумесечната офанзива. Чудно е тоа „топовско месо“, кое бележи сериозни успеси на бојното поле и тоа против надмоќен противник.
Понатаму, западните сојузници, и тоа, пред сѐ, на европскиот континент, да ја гледаа Украина како топовско месо немаше да бидат подготвени да се доведат во ситуација да треба да се справуваат со овогодишната зима без рускиот гас, да го доведуваат своето население во опасност да се смрзнува, како и да ги доведуваат своите економии во опасност да преминат во рецесија. Тоа никој не го прави заради земја која ја смета за „топовско месо“.
И на крај, во многу наврати претставници на западните сојузници имаат дадено изјави дека сите одлуки околу одбраната на Украина, околу евентуална одлука за преговори со Русија, евентуална одлука за запирање на воените дејствија и сите други одлуки кои се однесуваат на Украина и нејзината иднина и нејзините граѓани ѝ ги оставаат на Украина и нејзините институции. Ниеден западен политичар не се осмелил досега „да ѝ соли памет наУкраина“ и да ѝ кажува какви политики треба да има кон Русија, какви услови на Русија треба да прифати или да не прифати, дали да престане да се бори за својата независност и слично. Уште повеќе, правилото кое важи меѓу западните сојузници е дефинирано како „ништо за и околу Украина без Украина“. Ова го изјави државниот секретар на САД, Ентони Блинкен уште во јануари, значи пред почетокот на војната, а во мај истите зборови ги повтори и претседателот Џо Бајден, додавајќи го и следново:
Јас нема да вршам притисоци врз украинската влада, ниту приватно, ниту јавно, да прават било какви територијални концесии. Тоа би било погрешно и спротивно на веќе воспоставените принципи.
И уште повеќе, ова правило се почитува во целост од сите западни сојузници, а помошта која ѝ се доделува, со оглед на ваквите западни ставови, е безусловна. Тешко дека било кој би се однесувал кон „топовско месо“ на ваков начин.
Поради погоре наведените аргументи може да се оцени дека постот што го рецензираме е невистинит, а во него не е наведен ниту линк до оргиналните извори од каде е преземен, за да може читателот изворно да се информира.
Овој напис е изработен во рамките проектот Промовирање на пристап до веродостојни вести за борба против дезинформации, имплементиран од Фондацијата Метаморфозис. Написот, кој е првично објавен во Вистиномер, e овозможен со поддршка на американската непрофитна фондација NED (National Endowment for Democracy). Содржината на написот е одговорност на авторот и не секогаш ги одразува ставовите на Метаморфозис, НЕД или нивните партнери.