Православните верници и СПЦ денеска го одбележува Свети апостол Тома, во народот познат како Томинден, споменот на Свети Тома, еден од дванаесетте апостоли.
Свети Тома беше единствениот од апостолите кој не го криеше сомнежот за Христовото Воскресение.
На Томинден, што не е одбележан со црвена буква, обично не се оди никаде и има поговорка „Свети Тома, седи дома“.
Денот на Свети Тома се поврзува со волци, така што на овој ден никој не работел, а се верувало дека е скапоцена лековитата маст на зајакот уловен на Томинден, па затоа го чувале за лекување на болки во коските и за полесно породување.
До Свети Тома трае и преодната сезона, есенскиот, што значи дека од денеска веќе се смета дека е можен почеток на зимскиот период.
Малкумина знаат да ги наведат сите апостоли по име, но сите знаат за Тома, особено затоа што меѓу народот бил наречен Неверен Тома. Повеќето луѓе не разбираат зошто го добил овој прекар – затоа што е предавник или сомнителен.
Во моментот кога на Велигден, воскреснатиот Христос, влегувајќи низ затворената врата, им се јавил на своите ученици, Тома не бил присутен, па кога апостолите му кажале дека Исус бил меѓу нив пред малку, тој не им поверувал. .
На осмиот ден по Велигден, се сретнал со Христа и ги пипнал неговите рани, Тома се уверил во неговото воскресение и бесмртност.
Преку неговото неверување добивме нова потврда за тој чудесен настан, бидејќи воскреснатиот Господ им се јавил на учениците за да го увери Тома, со зборовите „Подај ја раката и стави ја на моите ребра и не биди неверен туку верен“.
На тие зборови Тома извикал „Господи мој, Боже мој“.
Овој настан што се случил ја потврдил вистината за воскресението Господово, бидејќи навистина воскреснал и им се јавил на своите ученици, но не како привидение, туку во истото тело во кое пострадал за нашето спасение.
Додека настанот поврзан со „неверувањето“ на Тома се слави во недела по Велигден, денешниот ден е посветен на самиот апостол.
Свети Тома го раширил христијанството прво во Палестина, а потоа во Персија и Индија, каде што бил убиен со копје. Неговите мошти биле пренесени во градот Едеса во четвртиот век, а потоа во Константинопол.
Томинден многу семејства го слават како нивна домшна слава. Според народното верување, Тома важел за вреден и работлив, па затоа се смета за заштитник на многу занаетчии.
Како еснафска слава, свети Тома го слават столари, бакари, точаци, дрводелци, лимари, бунарџии, чевлари и ѕидари.
За свети Тома се раскажува дека кога светците ги делеле улогите, тој земал печат од облаците, но тоа не донело невреме, туку скапоцен дожд. Се верува дека свети Тома, ако се налути, може еден ден да донесе нова поплава, но додека Пресвета Богородица го надгледува, тоа нема да биде наскоро.
Свети Тома бил вешт дрводел, па никогаш не сечел дрво на трупец туку на камен. Еднаш се појавил ѓавол во облик на убава и разиграна девојка и почнал да го искушува. Свети Тома се загледал во неа, го удрил каменот со сечилото и ја затапел секирата. Светецот многу се налутил, предизвикал силен дожд и веднаш го удавил ѓаволот во барата.
Извор и фото: ало.рс