Многумина веруваат дека воведувањето квалификувано мнозинство би барало напорна промена на договорот, но тоа не е точно. Доколку не се воведе квалификувано мнозинство во одлучувањето за проширувањето на ЕУ, целиот процес ќе замре, пишуваат за Еуроактив од Брисел, Срѓан Цвијиќ и Зоран Нечев.
Ви пренесуваме акценти од подолгиот текст.
На 23 јуни, многумина се надеваат дека Бугарија ќе го укине своето вето што ќе му овозможи на Европскиот совет да ги отвори првите преговарачки кластери со Северна Македонија и, следствено, со Албанија, чијшто понатамошен напредок во пристапувањето во ЕУ беше условен од тој на нејзиниот источен сосед.
Бугарското вето нема никаква врска со економските и демократските принципи кои го регулираат процесот на проширување на ЕУ. Станува збор за националистичкото малтретирање на Скопје од Софија. Слични политики нормално немаат место во односите меѓу земјите-членки на ЕУ.
Бугарското блокирање на напредокот на Северна Македонија кон членството во ЕУ би било како во 2004 година, Германија да го условила пристапот на Полска во ЕУ со барање Варшава да ја релативизира улогата на германските окупаторски сили за време на Втората светска војна. Или како Данска да бараше од Стокхолм во 1995 година да го нарече шведскиот јазик дански.
Не само што го блокираат пристапниот процес на Скопје, туку и овие бугарски идентаристички политики ќе беа преточени во преговарачката рамка на ЕУ со Северна Македонија.
И не само тоа, бугарските барања беа ефективно издигнати на ниво на основите, доведувајќи ги билатералните прашања и владеењето на правото на исто ниво, со што ѝ се овозможи на ЕУ преку Бугарија да го запре процесот на пристапување на Северна Македонија во секое време, на кој било друг преговарачки кластер, не поради владеењето на правото и демократијата, туку поради јазикот и историјата.
Ваквиот предлог најверојатно во старт ќе го засече пристапниот напредок на Северна Македонија бидејќи локалните политички елити нема да се покажат неспособни да го спроведат.
За да и овозможи на ЕУ да ја игра улогата на глобалната сцена, во септември 2018 година, Комисијата предложи да се прошири гласањето со квалификувано мнозинство – 55 отсто од земјите-членки што претставуваат најмалку 65 отсто од населението на ЕУ – на три конкретни надворешни политики области: колективен одговор на нападите врз човековите права; ефективна примена на санкции и цивилни безбедносни и одбранбени мисии.
Многумина веруваат дека воведувањето квалификувано мнозинство ќе бара напорна промена на договорот. Ова не е вистина. За измена на законодавна процедура, во овој случај, доволно би било на следната седница на Советот едногласно да се одлучи за укинување на едногласноста во горенаведените надворешнополитички области.
Доколку наскоро не се воведе квалификувано мнозинство во процесот на проширување, доделувањето на кандидатскиот статус на Украина брзо би станало бесмислено, а европската перспектива на Киев, како онаа на Северна Македонија или која било друга земја кандидат и потенцијален кандидат, ништо друго освен сон. .
Д-р Срѓан Цвијиќ и Зоран Нечев се идни стипендисти на Европа на Институтот за хуманистички науки во Виена.