Центарот за светско наследство на UNESCO го објави извештајот на Реактивната мониторинг мисија, која го посети Охридскиот регион во јануари минатата година. По втор пат, како резултат на континуирана деградација на културното и природното наследство на регионот, експертите излегоа со препорака: Охридскиот Регион да се стави на листата на светско наследство во опасност.
Мисијата констатира дека заклучоците за состојбата во 2017 година за конзервација сè уште важат и по три години, „поради бавен или недоволен напредок во спроведувањето на препораките на претходни одлуки на Комитетот за светско наследство“.
Утврдени се натамошна деградација на природата и забрзана урбанизација.
Како пример – хидрологијата на езерото е погодена од неконтролирани испуштања на езерска вода во Црн Река Дрим во делот на езерото во Северна Македонија, како и според климатските промени, со продолжени суви периоди без обилни дождови, намалувајќи го нивото на водата.
Во заклучокот се вели дека зголемената урбанизација и развојот на инфраструктурата долж крајбрежјето постепено се меша со природните ресурси, предизвикувајќи поголема потрошувачка на вода и дрва, зголемено загадување од нетретирана отпадна вода и цврст отпад и фрагментација и уништување на природните живеалишта.
Врз основа на наодите собрани за време на посетата, Мисијата смета дека регионт се соочува и со реални и со потенцијални закани за неговиот статус според ставовите 179 и 180 од Оперативните упатства за спроведувањето на Конвенцијата за светско наследство (ОГ): т.е. со реални закани – влошување на кохерентноста на архитектонското и градското планирање; на урбаниот или руралниот простор и на природната средина; од природната убавина и научна вредност со загадување и рударство – и потенцијал опасност – имено, недостаток на соодветно спроведување на заштитата и конзерваторски политики; заканувачки ефекти од планирање на градот и големи размери развојни и инфраструктурни проекти; планирани развојни проекти во рамките на регионот; системот за управување недостасува и не е целосно спроведен.
Затоа, Мисијата заклучува дека дејствијата швто ги има побарано од 2017 година не се завршени со цел да се отстранат идентификуваните закани. Заканувачките проекти и планови сè уште се развиваат и дополнително Мисијата утврди и нови закани. Затоа, евидентно е дека регионот е многу ранлив заради значително управување со овие прашања и слаба имплементација на законската рамка.
„Ова доведе до несоодветни интервенции, негативни ефекти од урбаното планирање и големи предлози за проекти од обем, од кои сите резултираа со сериозно влошување на нејзините урбани, рурални и природни пејзажи и клучните атрибути, со што Регионот ги исполнува условите за влез на Список на светско наследство во опасност,стои во документот.
Здружението Охрид СОС потсетува:
„Пред две години од Баку, властите, државни и локални, се пофалија дека го спасија светското наследство, но наместо тоа на терен само ги манифестираа(т) своите алчни коруптивни апетити за грабање и ништење. Ова скапо купено време го платија со плус две години деградација на Охридското Езеро, Галичица, брегот, живиот свет… Конечно, маските се симнати и можеме да го видиме вистинското лице на носителите на јавни функции. Центарот за светско наследство констатира дека „постоечките и планирани модификации и урбанизацијата ја интензивираат и онака ранливата состојба (на регионот) кон точката од кадешто нема враќање“, регира Охрид СОС.
Од организацијата најавуваат дека во наредниот период ќе објавуваат извадоци од извештајот преведени на македонски јазик и новите препораки од стручниот извештај на Реактивната мониторинг мисија на Центарот за светско наследство / IUCN / Icomos International Scientific Committee on 20th Century Heritage