Кога човекот почна да се облекува, модата започна паралелно да се развива. Во минатото, луѓето имаа еден пар чевли, еден костум за празнични прилики и еден за секојдневна работа. Денес, приказната е малку поинаква и облеката стана поевтина и достапна за секого, но по која цена?
Модните трендови се менуваат секоја сезона, ако не и почесто, а луѓето слепо ги следат. Дали некогаш сте се запрашале колку фармерки ви се потребни навистина? Не ја носите таа маица повеќе затоа што има дупка или веќе не е „in“?
Брзината на промена на модните трендови и нивното следење и одобрување создаваат зголемен проблем. Според податоците на Економската комисија на Обединетите нации за Европа, модната индустрија произведува дури 10 проценти од вкупните светски емисии на CO2, што е за пет пати повеќе од авијациската индустрија. Покрај тоа, модната индустрија е одговорна за 20 проценти од отпадните води.
Оваа индустрија многу зависи од рачниот труд и вработува околу 40 милиони луѓе ширум светот кои се платени помалку од минималната плата и работат во нехумани услови. Повеќето од нив се жени.
Проблемот лежи не само во производството на облека, туку и во одлагањето откако веќе не се носи, пишува Антонија Авдаловиќ за порталот Клима101.рс. Материјалите што не се биоразградливи седат во депонија веќе 200 години, облеката завршува не само во депониите, туку и во морето, и маиците кои се изработени од полиестер ослободуваат микропластика секој пат кога ги переме.
Ако се грижиме за намалување на нашето индивидуално влијание врз околината, еден од подобрите начини е да ги смениме нашите модни навики, а подолу ви даваме предлози како да го направите тоа.
Брза и бавна мода
Прво мора да научиме да разликуваме брза од бавна мода. Едноставно кажано, ние треба да го купиме само она што навистина ќе го носиме и тоа повеќе од еднаш. Подобро е да се купи подобар квалитет, иако е поскап, отколку поевтин и со послаб квалитет.
Модната индустрија живее со постојано менување на трендовите и принудувајќи ги своите потрошувачи постојано да купуваат нови работи, за кои, во суштина, не им се потребни. Следат нови трендови, додека старата облека завршува во депонијата заборавена. Од 80-те милијарди облеки произведени за една година, 80 проценти ќе завршат на депонии. Како да се бориме против ова?
Бавната мода е контракултура на брзата мода. Се залага за купување облека во продавници за половни производи, поддршка на мали локални производители, модифицирање на веќе купена облека и купување поквалитетна облека што ќе трае подолго. Поради помалку бавното производство, модата нуди поквалитетна облека што се прави во фер услови и остава помалку отпад.
Внимателно изберете го материјалот
Вештачките материјали прават голема штета на животната средина. Најраспространетиот е полиестерот, кој е направен од нафта и на тој начин е поврзан со нафтената индустрија, кој е еден од најголемите загадувачи во светот. Потребна е многу енергија за време на производството, многу вода за процесот на ладење и произведува микропластика за време на перењето.
Природните материјали се подобра алтернатива, но не секој природен материјал е подеднакво лесен за производство. На некои им треба повеќе вода бидејќи растат или им треба повеќе третман за да добијат боја.
Свилата има релативно ниско ниво на јаглерод, што бара малку простор. Листовите се собраат од дрво црница и се хранат со ларви на свиленкаста црница (Bombyx bombyx) што ја ткаат нивната свилена кукла. За одгледување дрвја е потребно многу вода, но исто така задржува многу СО2.
Тексасот е направен од памук и за производство се потребни многу вода и пестициди. Компанијата Левис пресметала дека се потребни околу 3.781 литри вода за да се произведе еден пар фармерки.
Памукот е еден од најраспространетите материјали, но можеби и најнеетичкиот во неговото производство. Потребни се 2.700 литри вода за да се произведе една памучна маица. Тоа зависи од употребата на пестициди.
Приближно шест проценти од пестицидте ширум светот се користат за прозиводство на памукот, од кои 16 проценти се инсектициди. Се одгледува скоро исклучиво во земјите во развој, а експлоатираните работници работат за помалку од два американски долари на ден.
Органскиот памук е друга работа, бидејќи се избегнува употреба на пестициди и други хемикалии, сепак, тој бара повеќе почва и се расправа за тоа кој вид е подобар од гледна точка на емисиите на стакленички гасови. Па веројатно најважно е да се намали количината облека што ја купуваме.
Преземено од:https://www.danas.rs/